Kelime anlamlarına bakarsak siber canlılar ve makineler arasındaki iletişime; zorbalık güç kullanarak, korkutarak, tehdit veya zorlama ile başkaları üzerinde egemenliğe denir. Siber zorbalık olması için yaş grubunun denk düşmesi gerekir. Yani burada kastedilen yalnız bir çocuğun diğer bir çocuğa yaptığı davranıştır. Eğer bir yetişkin tarafından çocuğa yapılırsa bu siber taciz, siber istismar olur. Siber zorbalığın da iki farklı yapılma şekli var. Birincisi doğrudan çocuğun çocuğa attığı mesaj zorbalığı, ikincisi seçilen kurbana bilerek ya da bilmeyerek taciz edici ya da benzeri durumları yapan üçüncü kişiler aracılığıyla yapılan zorbalıktır. Çocukların siber zorbalık yapmalarının en önemli sebepleri arasında kızgınlık, daha önce kendisine de yapılmış olmasından dolayı intikam alma, hayal kırıklığı gösterilir. Bunun dışında eğlence amaçlı, komik olmak, ilgi çekmek içinde yapıldığı gözlenmiştir. Öte yandan neden bu yolu tercih ettiklerine de bakmak gerek. Zorbalıkların çoğu anonimdir. Yani zorbalar asıl kimliklerini saklar. Bu da suça teşvik eder. Nasıl olsa görünmeyeceği, adının geçmeyeceği ortamda başkasının canını yakmak kolaydır.
Peki, siber zorbalıkla mücadele edebilir miyiz? Maalesef yukarıda bahsettiğimiz anonimlik durumu bunu mümkün kılmıyor. İnternetin bu kadar yaygınlaştığı, her yaşın erişiminin kolay olduğu günümüzde, paylaşılanların, özellikle ücretsiz sitelerde yayılan paylaşımların silinmesi söz konusu değildir. Dolayısıyla bu tür zorbalıkların önüne geçmek de zordur. Ancak bilinçli çocuklar yetiştirdiğimiz takdirde bunu azaltabiliriz. Bunun içinde etik kuralların bilinmesi gerekir. İlerleyen haftalarda detaylı bir yazı gelene kadar Etik nedir bakabilirsiniz ve nedir bu siber zorbalık diyenler için bir film önerisi Cyberbully.
Siber zorbalık yapılmış örneklere bakalım. ●Kanada’da 15 yaşındaki bir öğrenci, bir film sahnesi canlandırmışlar. Arkadaşlarından izinsiz bir şekilde bu videoyu internete paylaşmış, milyarlarca kişi bu videoyu tıklamıştır. ●Kaliforniya’da bir web sitesinde, birçok okulu ilgilendiren dedikodu, tehdit ve ırkçılık içeren söylemler o kadar yaygınlaşmış ki site 30 binden fazla üyeye ulaşmıştır. Bu sitede kendileri hakkında geçen yorumlardan dolayı birçok öğrenci depresyona girmiştir. ●17 yaşındaki genç, bir sosyal ağ sitesinde aşağılayıcı ve hakaret içeren yorumlar yüzünden kendi hayatına son vermiştir. ●Benzer şekilde sanal kurbanlardan biri olan 13 yaşındaki çocuk ise sosyal ağlarda hakkında kötü dedikoduların yayılması yüzünden intihar edenlerden biridir. ●Melbourne kentinde yaşayan 14 yaşındaki Türk kızı, kendisine ait sosyal paylaşım sitelerindeki hesaplarına girerek tehdit ve saldırılarda bulunan “sanal zorbaların” baskısına dayamayıp, geçen hafta intihar etti.
~mrs. ba
